Een langharig, kortbenig, grijs dier, ongeveer 65 cm lang met een 45 cm lange staart, onderfamilie van de Viverridae (civetkatten). De ichneumon komt veel voor in Afrika en is tot op de dag van vandaag zeer gewaardeerd als uitroeier van muizen en vooral van slangen.
Vanaf het Middenrijk behoorde de ichneumon (Herpestes ichneumon) in Egypte tot de heilige dieren. De ichneumon hoort, naar gelang het benadrukte aspect van zijn wezen, bij verschillende goden en hij komt in verschillende mythen voor. Vanaf de Piramideteksten en Sarcofaagteksten tot aan de middeleeuwse Physiologus wordt hij als slangenverdelger echter vooral verbonden met de zonnegod. Zijn vaardigheid in het vangen van slangen leidde tot de mythe dat Re eens de vorm van een ichneumon aannam om Apophis te bevechten. Deze solaire identificatie verklaart de zonneschijf die soms op ichneumonfiguren wordt aangetroffen.
Terwijl hij op muurschilderingen in graven van het Oude Rijk zeer realistisch is afgebeeld tussen de papyrus, is het realisme in sommige graven van het Nieuwe Rijk, bijvoorbeeld dat van Menna te Thebe, wat op de achtergrond geraakt en is de ichneumon schematisch aangeduid. De meeste beeldjes van ichneumons die bewaard zijn gebleven stammen uit de Late Periode of de Ptolemeïsche Periode. Het onderscheid met de spitsmuis is daarbij moeilijk te zien.