glossariumclose

Apedemak

Apedemak.gif

God uit de Meroïtische cultuur, van oorsprong vooral tot het zuidelijk deel van het koninkrijk Meroë behorend. Daar bevinden zich namelijk de belangrijkste cultusplaatsen van de god, bij Musawwarat es-Sufra (tot dusver de oudst bekende tempel van de god, gebouwd aan het eind van de derde eeuw v.Chr.) en Naga, ten oosten van de 6e cataract in de Soedan. Bovendien wordt de god in een tekst in de eerstgenoemde tempel aangeduid als 'god aan het hoofd van Nubië.' Niettemin bevond zich ook noordelijker, bij Meroë, een tempel van de god, maar in Beneden-Nubië zijn verwijzingen naar de god in het algemeen schaars. Dezelfde tekst in Musawwarat es-Sufra (overigens niet in het Meroïtisch geschreven maar in het Egyptisch) roept de god ook aan als 'Leeuw van het zuiden, sterk van arm'. Daarmee wordt zowel verwezen naar het uiterlijk van de god, een leeuw, als naar zijn functie: god van de oorlog. De Egyptenaren hebben zijn (Meroïtische) naam wel in hiërogliefen weergegeven als 'Pa-ir-meki', 'hij die beschermt'. Apedemak is vaak afgebeeld als mens met de kop van een leeuw of geheel als leeuw. Dikwijls is hij voorzien van een (pijl en) boog, waarmee hij op vijanden schiet, of voert hij geboeide vijanden mee. In de tempel van Naga is hij afgebeeld met drie leeuwenkoppen en vier mensenarmen en als slang die uit een lotus opstijgt en een menselijk bovenlichaam met leeuwenkop heeft.

[Noot: Meroïtisch wordt ook met (Meroïtische) hiërogliefen geschreven]